Psylocybina a optymizm: Jak pojedyncza dawka wpływa na zaangażowanie i motywację?

Psylocybina, naturalny związek występujący w niektórych gatunkach grzybów, od lat przyciąga uwagę naukowców ze względu na jej potencjalne właściwości terapeutyczne. Ostatnie badanie opublikowane w Translational Psychiatry ujawnia, że pojedyncza dawka psylocybiny może prowadzić do trwałego wzrostu optymizmu i zaangażowania – przynajmniej w przypadku szczurów. Wyniki te mogą stanowić kolejny krok w zrozumieniu, w jaki sposób psylocybina może pomóc osobom zmagającym się z depresją.

Kontekst badania

Depresja jest schorzeniem, które charakteryzuje się pesymizmem, wycofaniem z codziennego życia i brakiem motywacji. Takie objawy sprawiają, że osoby dotknięte tym zaburzeniem trudno znajdują radość w nagradzających doświadczeniach. Psylocybina, stosowana już w terapii depresji lekoopornej, pokazuje obiecujące wyniki, ale mechanizmy odpowiedzialne za jej działanie pozostają wciąż niejasne.

Badanie opierało się na założeniu, że psylocybina może wpływać na optymizm i zdolność podejmowania decyzji, co potencjalnie mogłoby być kluczowym elementem jej skuteczności terapeutycznej. W przeciwieństwie do badań na ludziach, które mogą być obciążone efektem placebo, eksperymenty na zwierzętach pozwalają na czystsze zrozumienie farmakologicznych efektów substancji. Więcej informacji na temat wpływu psylocybiny na optymizm i motywację znajdziesz w naszym artykule Psylocybina a optymizm i motywacja – badania.

Metody badawcze

Badanie na szczurach – dlaczego?

Aby zrozumieć mechanizmy działania psylocybiny, naukowcy przeprowadzili eksperyment na 22 samicach szczurów rasy Sprague-Dawley. Podzielono je na dwie grupy: jedna otrzymała pojedynczą dawkę psylocybiny, a druga placebo w postaci soli fizjologicznej. Wybór zwierząt pozwolił na wyeliminowanie czynników takich jak oczekiwania czy wpływ otoczenia, które mogłyby zafałszować wyniki.

Reversal learning task – jak działał eksperyment?

Badanie skupiało się na zadaniu z odwróconym uczeniem (reversal learning task), które miało ocenić zdolność szczurów do adaptacji do zmiennych warunków nagrody. Każda klatka była wyposażona w dwa porty na dotyk nosa. Prawidłowe wskazanie portu nagradzano kulką sacharozy, podczas gdy wskazanie nieprawidłowe nie przynosiło żadnej nagrody.

Po 10 poprawnych wskazaniach system losowo zmieniał nagradzany port, co wymagało od szczurów dostosowania strategii. Eksperyment trwał 14 dni, a szczury miały dowolność angażowania się w zadanie. Takie podejście pozwalało na ocenę motywacji i zaangażowania niezależnie od czynników zewnętrznych, takich jak głód.

Modelowanie komputerowe

Aby lepiej zrozumieć procesy decyzyjne, naukowcy zastosowali modele obliczeniowe, w tym modele uczenia wzmocnionego (reinforcement learning) i aktywnej inferencji (active inference). Analizowano takie parametry jak:

• Bias optymistyczny: Jak silnie szczury aktualizowały swoje oczekiwania po sukcesach w porównaniu do porażek.
• Awersja do strat: Stopień, w jakim szczury unikały strat w porównaniu do dążenia do nagrody.

Wyniki badania

Zwiększone zaangażowanie i nagrody

Szczury, które otrzymały psylocybinę, angażowały się w zadanie znacznie częściej niż grupa kontrolna, co prowadziło do większej liczby zdobytych nagród. Co ciekawe, efekty te nasilały się w drugim tygodniu eksperymentu, sugerując, że wpływ psylocybiny na optymizm i motywację może być długotrwały.

Mniejsza awersja do strat

Psylocybina zmniejszyła wrażliwość szczurów na negatywne skutki strat. Zamiast zniechęcać się po porażkach, szczury kontynuowały angażowanie się w zadanie, co pozwalało im osiągać więcej nagród.

Bias optymistyczny jako kluczowy mechanizm

Modelowanie komputerowe wykazało, że psylocybina wzmacnia bias optymistyczny, czyli skłonność do bardziej pozytywnego interpretowania wyników i oczekiwania na pozytywne rezultaty.

Znaczenie wyników

Mechanizmy terapeutyczne

Badanie sugeruje, że psylocybina może wpływać na plastyczność mózgu i procesy decyzyjne, co może być kluczowe w leczeniu depresji. Poprawa optymizmu może prowadzić do większego zaangażowania w codzienne życie, co jest kluczowe dla pacjentów wycofanych z życia społecznego.

Perspektywy dla ludzi

Chociaż badanie przeprowadzono na szczurach, wyniki stanowią ważny krok w kierunku zrozumienia, jak psylocybina mogłaby pomóc ludziom. Ostateczne potwierdzenie wymaga jednak dalszych badań z udziałem ludzi.

Ograniczenia badania

• Model zwierzęcy: Decyzje ludzi są bardziej złożone i wpływa na nie szereg czynników emocjonalnych i społecznych.
• Jednorazowa dawka: Nie wiadomo, czy powtarzane podawanie psylocybiny przyniosłoby podobne efekty lub zwiększyło ich trwałość.
• Brak danych długoterminowych: Efekty obserwowano przez 14 dni, więc nie wiadomo, jak długo utrzymuje się zwiększony optymizm.

Perspektywy na przyszłość

Naukowcy planują przenieść swoje badania na ludzi, dostosowując metody badawcze do specyfiki ludzkiego funkcjonowania. Ważnym krokiem będzie opracowanie interwencji terapeutycznych, które mogą zwiększyć optymizm bez konieczności stosowania dużych dawek psylocybiny. Jednocześnie badacze podkreślają, że zrozumienie mechanizmów działania psylocybiny może pomóc w identyfikacji pacjentów, którzy odniosą największe korzyści z tej terapii.

Badanie wykazało, że pojedyncza dawka psylocybiny może prowadzić do długotrwałego wzrostu optymizmu i zaangażowania, co czyni ją obiecującym narzędziem w terapii depresji. Chociaż wyniki uzyskano na szczurach, stanowią one ważny krok w kierunku zastosowania psylocybiny u ludzi. Dalsze badania mogą przynieść przełom w leczeniu depresji i innych zaburzeń psychicznych.